Kształtuje się on pod wpływem wędrownych niżów i wyżów barycznych, głównie strefy wiatrów zachodnich. Przynoszą one nad Tatry masy powietrza różnego pochodzenia, które w zetknięciu z łańcuchem górskim o znacznym wyniesieniu, dużych wysokościach względnych i bogatej rzeźbie dają dużą różnorodność typów pogody i zjawisk klimatycznych.Do najważniejszych z nich należy zaliczyć piętrowy układ stref termicznych oraz opadowych, jak również znaczne zróżnicowanie klimatów dolin, zboczy i grzbietów górskich
Przebieg temperatury wykazuje duże zróżnicowanie tak dobowe jak i roczne. w okresie zimy obserwuje się często zjawisko inwersji temperatury (w dolinach temperatury są niższe niż na szczytach).
Roczna suma opadów waha się w granicach 1200-1800 mm z maksimum w czerwcu, lipcu i minimum w lutym.
Przez Tatry przebiega europejski dział wodny między Bałtykiem a Morzem Czarnym. Oddziela on zlewnie Dunajca i Popradu. Układ sieci potoków w Tatrach jest uwarunkowany budową geologiczną i rzeźbą. Potoki tatrzańskie charakteryzują się stosunkowo niewielką długością i dużymi spadkami.
Jeziora nazywane tu stawami, skupione są głównie po słowackiej stronie. Ogółem jest ich ponad 200. Wszystkie pochodzenia lodowcowego. Do największych należą: Morskie Oko, Wielki Staw Polski, Czarny Staw pod Rysami. Najwyżej położonymi są: często wysychający Barani Stawek w Dolinie Pięciu Stawów Spiskich, Lodowy Stawek i Zadni Mnichowy Stawek.